تا به حال شده در شب مهمانی، لباس خود را بپوشید و جلوی آینه بروید و ناگهان ببینید اندازه شکم تان دو برابر شده؟! بعد هم حتماً از خودتان می پرسید چگونه چنین چیزی ممکن است چرا که صبح همان روز شکمی صاف و طبیعی داشتید! کمی که بیشتر فکر می کنید تازه می فهمید نخود و لوبیای آش رشته ای که ظهر خورده اید کار خود را کرده و اکنون تنها چیزی که برایتان مهم است کوچک کردن این شکم باد کرده و پنهان کردن صدای آن است. پس شاید لازم باشد از همین امروز با افزایش اطلاعات تان در مورد نفخ، علل و راه های درمان آن از تکرار این خاطره نامطلوب جلوگیری کنید.
خانم ها بیشتر از آقایان نفخ می کنند! نفخ پروسه ای است که طی آن فرد در ناحیه شکم احساس تورم می کند. این تورم ممکن است در قسمت فوقانی یا تحتانی شکم باشد. اگر در قسمت فوقانی باشد، بیشتر معده و دستگاه گوارش فوقانی دچار تورم می شوند و اگر در قسمت تحتانی باشد، بیشتر روده ها درگیر می شوند. نفخ علل مختلفی دارد اما یکی از مهمترین علت ها استرس و فشارهای عصبی است. در کنار آن افزایش تولید گاز به دنبال مصرف برخی غذاها مانند حبوبات و غذاهای سنگین و چرب همچنین نداشتن فعالیت فیزیکی به اندازه کافی می تواند باعث نفخ شود. معمولاً کسانی که به علت بیماری های مفاصل و آرتروز یا بالا بودن سن، تحرک شان کم است پروسه هضم کندتری دارند و در نتیجه بیشتر دچار نفخ می شوند. از لحاظ جنسیت نیز خانم ها معمولاً بیشتر دچار نفخ می شوند زیرا استرس شان بیشتر است و نسبت به خودشان حساس تر هستند. البته تاثیر رژیم غذایی و مسائل هورمونی در خانم ها را نمی توان دست کم گرفت.
آدامس نجوید! یکی از عوامل شایع در ایجاد یا تشدید نفخ، مصرف مواد غذایی نفاخ است. برای مثال انواع حبوبات مانند نخود و لوبیا، غذاهای چرب، مصرف زیاد ادویه جات، شیرینی های خامه ای و سنگین همچنین میوه های کال و نارس می توانند نفخ را تشدید کنند، اگر زیاد دچار نفخ می شوید توصیه می شود این مواد غذایی را کمتر مصرف کنید. لبنیات نیز اگر از نوع کم چرب باشد مشکلی ایجاد نمی کند اما اگر فردی با خوردن لبنیات دچار نفخ می شود، با توجه به شدت آن ممکن است کمبود آنزیم لاکتوز داشته باشد. به این گونه افراد توصیه می شود از شیرهای بدون لاکتوز استفاده کنند. چای کمرنگ، قهوه و شکلات نیز ممکن است باعث تشدید نفخ شوند. در چنین حالتی بهتر است فرد از آب جوش و چای کمرنگ استفاده کند. جویدن آدامس می تواند تا حدودی برای برطرف کردن ریفلاکس مفید باشد چون تخلیه معده را تحت تاثیر قرار می دهد اما اشکال در اینجاست که هنگام جویدن آدامس مقداری هوا وارد معده می شود بنابراین ممکن است با جویدن طولانی مدت آن، نفخ تشدید شود.
نفخ یک علامت است نفخ به تنهایی ممکن است مهم و قابل توجه نباشد اما اگر همراه با علائم دیگر مانند کاهش وزن، دل درد و خونریزی های گوارشی باشد حتماً باید دستگاه گوارش به طور کامل بررسی و در صورت لزوم آزمایش خون و آندوسکوپی انجام شود. در واقع نفخ یک علامت است. همراه با آن ممکن است یبوست و علائم دیگر نیز وجود داشته باشد. در صورت ابتلا به نفخ حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات حتی ممکن است نفخ و دل درد نشانه سرطان معده باشند بنابراین باید حتماً مورد توجه قرار گیرند.
بهترین راه درمان مهمترین عوامل در درمان نفخ پیروی از یک رژیم غذایی مناسب و پرهیز از غذاهای نفاخ و در کنارش داشتن فعالیت فیزیکی و پرهیز از استرس است. استرس ترشح اسید و تولید گاز را زیاد کرده و نفخ را تشدید می کند. همان طور که گفته شد ورزش کردن بر بهبود نفخ تاثیرگذار است اما برخلاف عقیده موجود، انجام ورزش های شکمی نفخ را درمان نمی کند. بهترین ورزش پیاده روی است. پیاده روی و ورزش های معمولی هوازی، تخلیه معده را تسریع می کنند، بنابراین پروسه هضم کوتاه می شود و احتمال نفخ کاهش می یابد. البته مصرف داروهای ضد نفخ نیز می تواند کمک کننده باشد. داروهای گیاهی مانند قطره سوپرمینت و قطره دایمتیکون نفخ را کاملاً از بین نمی برد و تاثیر نسبی دارند. البته هر دارویی عوارضی دارد و مصرف خودسرانه داروها هرگز توصیه نمی شود. پس حتماً با تجویز پزشک این قطره ها و داروها را استفاده کنید. سیب سبز
