بعضی عوامل از جمله كمبود هورمون آنتیدیورتیك یا كاهش ظرفیت مثانه، عفونتهای ادراری، عوامل روانی و استرسها میتوانند موجب شب ادراری كودكان شوند.
fiogf49gjkf0d
شب ادراری به حالتی گفته میشود که در سنی که معمولاً هم سن و سالان بیمار میتوانند خود را کنترل کنند، شخص به طور غیرارادی در هنگام خواب ادرار میکند. اگر از ابتدای تولد هنوز کودک در شب ادرار میکند به این حالت شب ادراری اولیه (PNE) میگویند.
اگر کودک شب ادراری نداشته و بعداً دچار آن شده به آن شب ادراری ثانویه (SNE) گویند. بیشتر دختران تا سن ۶ سالگی و بیشتر پسران تا سن ۷ سالگی از این حالت خارج میشوند. تا سن ۱۰ سالگی نزدیک به ۹۵٪ از کودکان بهبود مییابند. میان ۰٬۵٪ تا ۲٬۳٪ از بزرگسالان دارای شب ادراری هستند.
برخی از علتها عبارتند از: 1. ناپایداری مثانه 2. تأخیر در تکامل مغزی 3. ارثی: اگر هم پدر و هم مادر، دچار شبادراری بوده فرزند با احتمال ۷۷٪ و اگر یکی از آنها دچار شب ادراری بوده فرزند با احتمال ۴۴٪ دچار شبادراری میشود. در غیر این صورت احتمال شبادراری ۱۵٪ محاسبه شده است. 4. خواب سنگین 5. اختلالات روانی 6. علل عضوی
برای درمان این مشکل در کودکان به توصیه های زیر عمل کنید: 1- استفاده از تشک هشداردهنده (زنگ دار) برای بیدار شدن کودک هنگام تخلیه ادرار (این تشک ها را می توانید از داروخانه تهیه کنید).
2- خوراندن مایعات زیاد مثل آب، چای، آب میوه، دوغ و... به کودک طی روز برای افزایش حجم مثانه.
3- فاصله بین مراحل ادرار کردن: کودک نباید با فاصله کوتاهی پس از مصرف مایعات ادرار کند و این زمان باید به مرور افزایش یابد.
4- رعایت رژیم غذایی خاص: کودک نباید از مواد تحریک کننده مثل ادویه جات، فلفل، سرکه، نوشیدنی های گازدار و افزودنی های خوراکی به مقدار زیاد استفاده کند. از خوردن نوشابههای دارای کافئین هم جدا خودداری شود.
5- آموزش آداب توالت: در این زمینه پشتکار و حوصله والدین شرط اول است و باید با روش های شکل دهی رفتار همراه با تشویق و تقویت، این آموزش ها داده شود. تغییر محیط و فضای توالت برای کاهش استرس کودکانی که از رفتن به دستشویی امتناع می کند توصیه می شود. در این ارتباط استفاده از تکنیک های تشویقی ضروری است.
6- ورزش: در ورزش، بیشتر تحریک و تقویت عضلات مثانه مد نظر است. چند نوع ورزش پیشنهاد می شود: الف : ورزش دراز و نشست
ب : کودک می ایستد دست هایش را جلو می برد و ده بار می نشیند و بلند می شود (تکرار 4 بار در روز).
ج : کودک ورزش شنا را ده بار انجام می دهد (حداقل 4 بار در روز تکرار شود).
7- چند ساعت پس از آن که کودک خوابید، حتما او را بیدار کنید تا به دستشویی برود. این کار بهتر است 3 ساعت پس از خواب انجام شود. مراجعه به مشاور روان درمان برای استفاده از تکنیک های تغییر رفتار و شرطی سازی کمک زیادی به کاهش شب ادراری کودک می کند.
8- استرس های روانی، اجتماعی و عوامل اضطراب زا می تواند نقش مهمی در بروز شب ادراری داشته باشد. باید این عوامل به حداقل ممکن کاهش یابد. برای این منظور ترس های کودک را شناسایی کنید و برای رفع آن ها با مشاور در تماس باشید.
ایجاد آرامش برای کودک به منظور کاهش تنش و استرس یکی از گام های مثبت برای رفع مشکل کودک است. گفتن داستان، حرف زدن با کودکان، بازی با او، تفریح و قرار دادن او در محیط های شاد از عوامل ایجاد آرامش در کودک است.
9- خجالت، کم رویی، گوشه گیری و احساس افسردگی از جمله عوارض روانی شب ادراری است که موجب افزایش اضطراب کودک و در نتیجه تاخیر در درمان او می شود. سعی کنید مشکل کودک را به رویش نیاورید و به او اطمینان دهید که مشکلش قابل درمان است.
10- کودک را در صورت شب ادراری توبیخ نکنید. از تنبیه کودک و به کار بردن روش های سخت گیرانه جدا خودداری کنید
11- کاهش و یا مصرف نکردن مایعات پس از ساعت هفت عصر توصیه می شود.
12 ـ تشک او را با رویه ضد آب پوشانده و در اتاق از بوگیرها یا خوشبوکنندههای هوا استفاده کنید تا اگر شب ادراری اتفاق افتاد باعث آزار بیشتر کودکتان نشود.
13 ـ باید به کودک آموزش داد تا به میزان دریافت مایعاتش در شب توجه کند و به هنگام تخلیه ادرار، مثانه را کاملا خالی کند.
14- کودک را متوجه کنید که پس از شام مصرف مایعات را به حداقل برساند تا ادرار کمتری تولید شود. برای این منظور بهتر است که شام کودک بدون نمک باشد.
پس از اقدامات فوق در صورت عدم موفقیت برای کنترل شب ادراری میتوان درمان دارویی را زیر نظر پزشک متخصص شروع کرد، اما باید توجه داشت که آموزش مهارت کنترل ادرار از درمان دارویی مهمتر است، زیرا معمولا با قطع دارو، شب ادراری مجددا عود میکند.